Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie prezentuje pierwszą indywidualną wystawę Daniela Rycharskiego, artysty działającego na styku różnorodnych światów społecznych: prowincji, kultury queer i wspólnoty wiary.

Wystawa "Daniel Rycharski. Strachy" to przegląd działalności twórcy, który rozwija własną formę współpracy ze społecznością lokalną w rodzinnym Kurówku. Tworzy propozycję aktywizmu artystycznego, poddając pod dyskusję problem tożsamości oraz granic przynależenia do wspólnoty religijnej. Jego sztuka jest jednym z tych rodzajów artystycznej praktyki, która w sposób bezkompromisowy i nowatorski syntetyzuje paradoksy aktualnej rzeczywistości. W swoich pracach potrafi opowiedzieć pozornie sprzeczne doświadczenie: bycia wierzącym artystą, gejem pracującym w konserwatywnej społeczności nad nowymi sposobami emancypacji od rutynowych form religii. Przekrojowa wystawa prac Rycharskiego to część programu Muzeum, które poszukuje nowych języków opisu otaczającego nas świata, to próba zwrócenia uwagi na jedną z najciekawszych i radyklanych postaw artystycznych w ostatnim czasie.

W trakcie studiów na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie Rycharski zaczął badać kulturę wizualną i tożsamość współczesnej wsi. Od tego czasu jego działania komplikowały obraz prowincji, poszukując formy wyrazu dla innych społecznych doświadczeń i wyobraźni. Lekcja z Kurówka pozostaje dla Rycharskiego ważnym punktem odniesienia w podejściu do sztuki i komunikacji z odbiorcami. Osobista biografia i sytuacja rodzinna stają się dla artysty punktem wyjścia do podjęcia tematów bardziej uniwersalnych, istotnych z perspektywy społeczeństwa doświadczającego konfliktów związanych z powrotem (trwaniem) religii jako narzędzia politycznej mobilizacji i polaryzacji. Jako twórca współpracujący z tak różnymi grupami, jak stowarzyszenia rolnicze i religijne, koła gospodyń wiejskich czy aktywistów LGBT+ w swoich pracach mierzy się z wieloma społecznymi strachami i uprzedzeniami.

Śmiałe podejście Rycharskiego do wiary i chrześcijaństwa, które nie znajduje odpowiednika w sztuce polskiej, jest aktualnie czynnikiem napędzającym jego praktykę artystyczną. Zebrane na wystawie obiekty opowiadają historię działań artysty, który przechodzi od chęci zorganizowania oddolnej rewolucji i wprowadzenia osób LGBT+ na równych prawach do Kościoła, do praktykowania wiary na własnych zasadach. Zakorzeniony przez różne instytucje i rodzinę w religii, poszukuje w danym zestawie pojęć i wartości nowej wersji projektu emancypacyjnego, który objąłby dotychczas wykluczanych, a który nazywa bezreligijnym chrześcijaństwem.

Wystawa prezentowana w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie poszukuje wspólnego nerwu dla działań artysty podejmowanych we współpracy z mieszkańcami wsi oraz wyrastających na bazie tych kontaktów projektów tożsamościowych.

W działaniach Rycharskiego można widzieć propozycję oryginalnego i niepozbawionego wrażliwości klasowej języka sztuki queer, poprzez który artysta proponuje przeorganizowanie naszego sposobu myślenia o politycznych podziałach, znalezienie innej drogi do artykułowania konfliktów. Jego projekt obejmuje nie tylko wymianę słownika i przedyskutowanie na nowo starych wartości w sztuce, prowadzi konsekwentnie do zaproponowania nowego, inkluzyjnego sposobu myślenia o relacjach. Rycharski wypowiadając się poprzez działania i sytuacje, nie porzuca świata obiektów, które wyposaża w silny ładunek emocji i przeżyć egzystencjalnych poprzez wydobycie na pierwszy plan materialności obiektu i jego historii.

Wystawa "Daniel Rycharski. Strachy" jest raportem z kilkunastu lat pracy twórcy, który z naddatkiem wypełnia postulat poszukiwania alternatywy, jednocześnie czerpiąc obficie z kodów kultury popularnej, rozwijając nową interpretację sztuki współpracy na styku aktywizmu, działań politycznych i animacyjnych.

Kolofon

Kurator:
Szymon Maliborski

Produkcja:
Joanna Turek

Projekt aranżacji wystawy:
Michał Sokołowski

Wykonanie elementów scenografii:
Studio Robot (Krzysztof Czajka, Łukasz Wysoczyński)

Wykonanie witrażu:
Witraże s.c. Tomasz Bieliński, Paweł Przyrowski, Tomasz Tuszko

Opracowanie graficzne:
Krzysztof Pyda

Realizacja wystawy:
Jakub Antosz, Marek Franczak, Piotr Frysztak, Szymon Ignatowicz, Artur Jeziorek, Przemysław Pryciak, Paweł Sobczak, Marcin Szubiak, Michał Ziętek

Promocja:
Kacha Szaniawska, Iga Winczakiewicz, Daniel Woźniak, Magdalena Zięba-Grodzka

Program edukacyjny:
Natalia Cieślak-Fiedorczuk, Dominika Jagiełło, Marta Skowrońska - Markiewicz, Marta Przasnek, Jolanta Woch, Marta Przybył, zespół Użyj Muzeum

Tłumaczenia na j. angielski:
Agnes Monod-Gayraud, Christopher Smith

Strona internetowa:
Daniel Woźniak, Krzysztof Maksymiuk, Huncwot

Współpraca:
Anna Adamska, Krzysztof Adamski, Stanisław Adamski, Maciej Chodziński, Paweł Dobrowolski, Joanna Dziewanowska-Stefańczyk, Mikołaj Iwański, Andrzej Kanigowski oraz Stowarzyszenie Pomoc Wzajemna, Agnieszka Kosela, Michał Kożurno, Ewa Maciejewska, Michał Matejko, Anna Nagadowska, Aleksandra Nasiorowska, Piotr Pandyra, Adam Pesta, Weronika Plińska, Tomasz Rakowski, Katarzyna Szotkowska-Beylin, Marta Styczeń, Kuba Szreder, Patrycja Wojtas, Iwo Zmyślony, Szymon Żydek

Podziękowania:
Apple Film Production, Daniel Chrobak, Dawid Chrobak, Małgorzata i Marcin Gołębiewscy, Dawid Gospodarek, Radosław Kikolski, Joanna Kubicka, Kamil Kuskowski, Michał Oleszczyk, Jarosław Perzyński, Wiara i Tęcza - Stowarzyszenie Polskich Chrześcijan LGBTQ, Andrzej Rakowiecki, Marek Rycharski, Wojciech Witkowski, Teodor Zasadowski

Studentki i studenci kursu łączonego ASP Warszawa i Instytutu Etnologii UW